Nesli tükenen hayvanlar nelerdir? Nesli tükenmekte olanan canlılar neden bu sorunla karşı karşıyadır? Bu yazımızda bu canlıların neden böyle bir tehlikeyle karşı karşıya kaldıklarını kaleme aldık.
[lwptoc width="auto" itemsFontSize="75%"]
Nesli tükenen hayvanlar nelerdir?
Bugüne kadar hiçbir hayvan, başka bir hayvanı nesli tükenene kadar yememiş, öldürmemiş, katletmemiştir. Bir tür hariç: İNSAN. Aşağıda sayılan tüm canlıların nesillerinin tükenmesinin nedeni insanoğludur. Kâh açgözlü olup onların alanlarını yok etmemiz kâh sadece cahilliğimizden onları öldürmemiz… Ve hatta en ama en kötüsü bir kül tablası bir ayakkabı bir cüzdan yapmak için onları katletmemiz. Sadece panik yüzünden kaç hayvanın son dişisi insanlar tarafından öldürüldü? Aşağıda sayacağımız yirmi güzel canlıyı ya doğrudan ya da dolaylı yönden biz öldürdük. Maalesef.
Nesli Tükenen Memeliler
Nesli tükenen hayvanlar dosyasını incelemeye nesli tükenen memeliler ile başlıyoruz.
Cross River Gorili
Nijerya ve Kamerun bölgesinde görülen bu güzel memeli, yenmek için avlanıyor! Ayrıca sadece yemek için değil, gösteri amacıyla sirklere ve hayvanat bahçelerine de satılıyor. Tüm dünya üzerinde sadece 200 civarı Cross River Gorili bulunuyor.
Sumatra Orangutanı
Bu memeli, paket yiyeceklerde bulunan Palm (Palmiye) yağı tüketimi için evinden olan memelilerden. Ucuz olmasının yanında çokça da zararı bulunan bu yağın bulunduğu Sumatra adasındaki palmiyeler bu memelilerin evi idi. İnsanoğlu palmiye ormanlarını tek tek kesince onlar da evsiz kaldılar. Pek çok sefer internette bu memelilerin evlerini korumak için buldozerlere kafa tuttuğu görüldü ama kimse bir şey yapmadı. Doğal ortamlarında 50 yıl sağlıkla yaşayan bu orangutanlar şimdi oradaki işçiler tarafından tek tek yok ediliyor. Doğal yaşam alanı olan Sumatra adasında 300’den az kaldığı tahmin ediliyor.
Altın Başlı Langur
Doğal yaşam alanları Vietnam olan bu memeliler, ufak yüzleri ve başlarının çevresini kaplayan dik altın renkli tüyleri ile tanınır. 10 yıldır koruma altında olmalarına rağmen çoğalamıyorlar. Pek çok bilim adamı bu durumu “doğaya müdahalenin sonucu” olarak açıklıyor. Sayıları 70 civarında.
Pigme Borneo Fili
Palm yağının alıcısının fazla olması, yani biz tüketicilerin fazla olması, Borneo fillerinin sonu olmak üzere. Dünyada palm yağına olan tüketim çılgınlığının artması yüzünden Afrika ve Asya bölgesindeki pek çok “insan” otlakları, ormanları yakıp palmiye ağacı tarlası yapmaya başladılar. Asya fillerine göre boyları 50 cm kadar kısa olan ve minyatür fil olarak tanınan Pigme Borneolar da yaşam alanları daraldıkça otlak ve su arayışına giriyorlar. Doğum oranları ciddi olarak düşen Borneo filleri, biz etkilet okumayı öğrenip palm yağlı hiçbir şey almayıncaya da kadar yok olmaya devam edecek.
Siyah Ayaklı Dağ Gelinciği
Sansargillerden olan siyah ayaklı dağ gelinciğinin türü Kanada’da da tükendi bile. Zaten iki yaşam alanı olan bu gelincik türü şimdilerde sadece Amerika’da yaşamaya devam ediyor. Ama sayıları kritik seviyede ve henüz koruma altına da alınmadılar.
Dağ Gorili
Uganda’da bulunan dağ gorili, dağlarının yüksek yerlerinde yaşıyorlar. Bu gorili avlamak güç simgesi olduğu için kaçak avcılık yüzünden nesilleri tükenmek üzere. Maalesef Uganda’dan başka yerde de yaşamıyorlar.
Çizgili Sırtlan
Türkiye’de olan tek sırtlan türüdür. İnsan avı yüzünden sayıları gün geçtikçe azalmaktadır. Asya ve Afrika’da yaşayan diğer sırtlan türlerinden daha kısa ve minyon olan bu çizgili sırtlanların avlanması tüm ülkede yasaklanmıştır. Maalesef henüz koruma altına alınmamıştır.
Büyük Pandalar
Diğer adı bambu ayısı olan bu büyük pandalar ayıgiller familyasındandır. Bambu temel ve hatta neredeyse tek gıdalarıdır, bambu alanlarının insan tekeline geçmesiyle soyları tükenme tehlikesindedir. Çin’de koruma altına alınmış, geçtiğimiz yıllarda da üremeye yeniden başladıklarının haberi gelmiştir. Buna rağmen sayıları ciddi derecede azdır.
Pandalar ne yer ve nerede yaşar? adlı yazımızı okuyarak bu sevimli canlılar hakkında çok daha detaylı bilgilere ulaşabilirsiniz.
nesli tükenen hayvanlar
Kutup Ayıları
Sanayi, insan nüfusundaki orantısız artış, fosil yakıtların atmosferin dengesini bozması ama ilk sırada büyükbaş hayvan sanayileri. Tüm bunlar iklimde öngörülemez ve asla tamir edilemez bozulmalara neden oldu. Isının artması ile buzullar eriyor. Buzul canlılarının hepsi ölüme terk ediliyor, evleri eriyor, yiyecekleri yok. Çok iyi yüzme bilen bu buzul hayvanların pek çoğu üzerine çıkacakları bir buzul bulamadıkları için boğularak ölüyor. Bu buz canlılarından bir tanesi de kutup ayıları. Sayıları çok az, koruma altına alınsalar bile hiçbir şekilde doğal yaşam alanlarının yerin tutan bir alan oluşturulamıyor. WWF kutup ayılarını kurtarmak için kampanyalar düzenleyen bir kuruluştur, siz de bir kutup ayısı evlat edinerek doğaya katkıda bulunabilirsiniz.
Javan Gergedan
Bu gergedan diğer akrabaları gibi uzun boyunuza sahip değildir. Aksine bilinen en kısa boynuza sahiptir. Şu an Endonezya’da bulunan Ujung Kulon Milli Parkı’nda koruma altında. Sayısı ise 70’ten az.
Nesli Tükenen Kedigiller
Ne yazık ki kedigiller arasından da birçok tür nesli tükenen hayvanlar arasında yer almaktadır. Bu türler şöyle sıralanabilir;
Çita
Bir zamanlar Türkiye’de de görünen ama yerleşimin hızla ormanlara doğru ilerleyip ormanlar yok edildiği için soyları tükenen ve Türkiye’deki son çitanın da köylüler tarafından öldürülmesiyle artık Türkiye’de hiç görülmeyen çitaların dünya genelinde de başına yine aynı şeyler geldi. Güneybatı ve Doğu Afrika’da yaşayan çitaların evleri, avlanma alanları insanlar tarafından yok ediliyor. Bu yüzden de onların soyları tehlike altında. Şimdilerde hayvanat bahçesinde görülüyor ama kafes, dünyanın en hızlı hayvanı için ölümden daha beter. Genelde kafeste depresyona girip ölüyorlar. Şimdilerde yalnız Afrika’da bulunan milli parklarda varlıklarını sürdürüyorlar. Çitalar hakkında daha fazla bilgi edinmek için lütfen tıklayın
Leopar
Kürkü için avlana avlana sonu gelen kedigillerden Leoparlar artık sadece koruma altında olan bölgelerde yaşıyor. Doğal ortamlarında leopar görmek artık neredeyse imkânsız. Bir zamanlar Türkiye’de de görünen bu güzel kediler, avlanma yasağına rağmen kürkleri için avlanmışlar ve Türkiye’de nesilleri tükenmiştir. Şimdilerde Afrika, Orta Asya, Hindistan’da yaşasalar da Afrika dışındaki yerlerde hala kaçak avcılar tarafından avlanıp nesilleri yok ediliyor.
Vaşak
Nesli tükenen hayvanlar arasında Türkiye'de de bulunan bir canlıyla devam ediyoruz. Ülkemizde de oldukça nadir bulunan birçok vaşak türü yaşamını sürdürmektedir. Onların neslinin devamı için hepimize büyük görevler düşmektedir. Kuzey kedileri olan vaşakların yaşam alanları Amerika, Avrupa ve Asya’nın kuzey bölgeleridir. Büyük pençeleri, dik kulakları, kapkalın kürkleri ile dikkat çekerler. Küresel ısınma ile kuzey bölgelerindeki ısının artması ve kaçak avcılık yüzünden soyları tükenme noktasına gelmiştir.
Nesli Tükenen Kertenkeleler
Nesli tükenen hayvanlar dosyasına nesli tükenen kertenkeleler ile devam ediyoruz. Nesli tükenme tehlikesi ile karşı karşıya olan sürüngenlerden bahsetmek istiyoruz.
Deniz İguanası
Tek deniz kertenkelesi olan deniz iguanasının da yumurtaları denizdeki pek çok avcı tarafından yenildiği için soyları tükenme tehlikesi altında. Maalesef de koruma altına alınamıyorlar, doğal yaşam alanlarını oluşturmak çok güç.
Nesli tükenen hayvanlar
Komodo Ejderi
Dünyanın en büyük kertenkelesidir. 3 metre boyuna 70 kilo ağırlığına ulaşabilir. Görünüş olarak korkutucudur ama her hayvan gibi sadece açken saldırır. Doğal yaşam alanlarının sürekli tahrip edilmesiyle nesli tükenmekte olan canlılar arasındadır.
Nesli Tükenen Deniz Canlıları
Nesli tükenen hayvanlar dosyamıza son olarak nesli tükenen deniz canlıları ile devam ediyoruz.
Caretta Caretta
Aslında bir kerede yüz küsur yumurta bırakan Caretta Caretta kaplumbağaları yine de nesli tükenmekte olan deniz canlılarındandır. Bunun nedeni yumurtalarının pek çok avcı hayvan için öğün olması ama en önemli nedeni kaçak avcılık ve çevre kirliliğidir. Dünyada Caretta Caretta kaplumbağalarının en çok görüldüğü yer Türkiye’nin Akdeniz bölgesidir. Pek çok sahil de bu yüzden mavi bayraklıdır.
Deri Sırtlı Deniz Kaplumbağası
Nesli tükenen hayvanlar arasından birçok akrabası ne yazık ki tarihin tozlu sayfalarına ve sadece ansiklopedilerde yer almaya başlayan bir kaplumbağa ile devam etmek istiyoruz. Dermochelys cinsi ve Dermochelyidae familyasında hayatta olan tek tür olan deri sırtlı deniz kaplumbağalarının boyu 2 metreyi kiloları da 600 kilogramı aşabilir. Oldukça büyük, otçul deniz canlılarındandır. Ama çevre kirliliği onları da etkilemektedir. Sık sık karaya vururlar. Maalesef nesilleri tükenme tehlikesinde olan bir diğer kaplumbağa türüdür.
Macellan Pengueni
Küresel ısınma yüzünden hayatları tehlike altında olan bir diğer tür de Macellan Penguenidir. Bu tür adını kâşif Macellan’dan alır. Macellan Penguenleri küresel ısınma yüzünden yiyecek kıtlığı ile karşı karşıya geliyorlar, yiyecek bulmak için çok uzun mesafeler yüzmek zorunda kalıyorlar ve nihayetinde yorulup yavaşlayınca diğer yırtıcı deniz canlılarına yem oluyorlar.
Dev Mekong Yayın Balığı
Bir tatlı su balığı olan Dev Mekong Yayın Balığı 3 metre boyunda ve 300 kilo ağırlığında olabiliyor. Etleri için avlanan bu balıkların nüfusu o kadar tükendi ki adını aldığı Mekong ırmağında dahi hiç görülmüyor.
Vaquita (Meksika Yunusu)
California körfezini yaşam alanı olan benimseyen Meksika yunuslarının bugünlerde sayısı 300’ü geçmiyor. Bunun da en büyük nedeni balıkçıların bu yunusları kontrolsüzce avlaması. En çok devasa balık ağalarına takılan bu yunuslar, 2020 nesli tükenen hayvanların ilk sıralarında yer alıyor.
Nesli tükenen hayvanlar arasından 20 tanesini sizler için seçtik, ne yazık ki insanların vurdumduymazlığı ve doğaya gereken saygıyı göstermemesinden dolayı birçok canlının nesli tehlike altındadır. Diğer canlılar gibi bizim de doğaya karşı sorumluluklarımızı ve derslerimizi yerine getirdiğimiz bir dünyada yaşamak dileğiyle.
Mutlaka Okuyun: Dişi ve Erkek kedi kısırlaştırma konusunda aklınızda soru işareti kalmasın. Şimdi Öğrenin: Kedi kısırlaştırma ücreti ve tüm süreç.
Yorumlar
0 comment